Preventieve gezinsondersteunende initiatieven: essentiële partners in de samenleving

Op de Internationale Dag van het Gezin, 15 mei 2025, lanceerden we vanuit het Preventie Collectief, een collectief van preventieve gezinsondersteunende initiatieven een noodoproep. Preventieve gezinsondersteunende initiatieven hebben stuk voor stuk een sterk ontwikkelde expertise in het laagdrempelig, outreachend en aanklampend werken met ouders, kinderen en jongeren. Ze zijn gedreven in het zoeken naar verbinding tussen gezin, welzijn, onderwijs, jeugdwerk, vrije tijd, armoedebestrijding en tewerkstelling en voorkomen zo dat er intensievere hulpverlening nodig is. Door hun laagdrempelige en outreachende aanpak slagen ze erin om samen mét de ouders een veilige en stimulerende omgeving te creëren met kansen voor kinderen en jongeren.

Te veel van deze initiatieven werken echter met onzekere middelen en via tijdelijke projecten. In de Vlaamse begroting blijft preventieve gezinsondersteuning steevast verwaarloosd achter. Nochtans bevestigen praktijk en onderzoek de positieve uitkomst en het belang van vroeg en nabij gezinnen bij te staan.

Het Preventie Collectief vraagt erkenning en een beleidskader dat een duurzame financiering en structurele samenwerking mogelijk maakt. Alleen door de krachten te bundelen, kunnen we bijdragen aan een Vlaanderen waarin elk kind gelijke kansen krijgt om op te groeien en zich optimaal te ontwikkelen. Als bijlage kunnen jullie het volledige rapport downloaden, met verschillende aanbevelingen en getuigenissen. Hieronder lees je alvast enkele conclusies.

1. Erken het belang van investeren in preventieve gezinsondersteuning want investeren in preventieve gezinsondersteuning levert aanzienlijke maatschappelijke en economische voordelen op, zoals geïllustreerd door de Heckman-curve.
2. Waardeer de ‘stiel van de preventieve gezinsondersteuning’ als sector die zich duidelijk onderscheidt van het ‘preventiever werken’ door hulpverleners.
3. Zorg voor een voldoende basisfinanciering voor alle organisaties zodat ze hun basiswerk kunnen uitoefenen, en zo kunnen bijdragen aan een integraal en duurzaam gezinsbeleid dat het welzijn van toekomstige generaties bevordert, vroeg en nabij.
4. Creëer een toekomstmodel dat ons in staat stelt op langere termijn strategische doelen te stellen en een duurzaam medewerkers- en kwaliteitsvol vrijwilligersbeleid uit te bouwen.
5. Betrek de preventieve partners zelf in het vorm geven van de verdere uitrol van laagdrempelige en preventieve gezinsondersteunende initiatieven in Vlaanderen en Brussel en een bijhorend beleidskader.

Alle betrokken partners:

Met de steun van Kenniscentrum Gezinswetenschappen - hogeschool Odisee en Beweging.net hebben we met het Preventie Collectief onze beleidsaanbevelingen ook kracht bijgezet tijdens de studienamiddag ‘Kinderen en gezinnen duurzaam versterken’ in het Vlaams Parlement op donderdag 22 mei.

De studiedag bracht een boeiende mix van academische inzichten, inspirerende praktijkvoorbeelden en een politiek debat, opgebouwd rond de 5 beleidsaanbevelingen hierboven opgesomd. De impact van investeren in preventieve gezinsondersteuning stond tijdens deze dag centraal. De studiedag werd druk bijgewoond en gaf een krachtig signaal: het preventief versterken van kinderen en gezinnen verdient een stevige plaats op de beleidsagenda.

Presentatie van Noël Slangen - Het DNA van kinderarmoede

Presentatie van Philippe Noens - De stiel van de preventieve gezinsondersteuning

Alle betrokken partners: