DE
FACTO

E-magazine De Facto, jg. 14, nr. 111, 29 november 2012

Nieuwe website online!Prof. Paul Verhaeghe te gast op de algemene vergadering 21 mei 2013. Iedereen welkom!Het uur van de waarheid nadert voor een persoonsvolgende financiering!Financiële analyse sector ondersteuning van personen met een handicap 2011Duurzame voeding ook mogelijk in zorgvoorzieningen!Investeer mee in ontroerend goedHet Vlaams Welzijnsverbond, Welzijnszorg en Zorgnet Vlaanderen samen in actie tegen armoedeOver de grens?“Het Vlaams welzijnsbeleid op de rooster"Colofon
 

Het heeft flink wat voeten in de aarde gehad, maar nu is het dan toch echt zover. www.vlaamswelzijnsverbond.be steekt sinds 9 november 2012 in een nieuw jasje. De website biedt een duidelijker overzicht maar vooral een paar nieuwe mogelijkheden. Zo kan onze website de eerste jaren moeiteloos mee met de vernieuwing.

We spreken wel van website maar achter www.vlaamswelzijnsverbond.be schuilt meer dan enkel wat informatie. Het was een serieus huzarenstukje om tal van administratieve taken vereenvoudigd te krijgen via de website. Daarboven wilden we ook rekening houden met de verwachtingen van onze leden. Het zijn zij die gemakkelijk hun weg moeten vinden op dit nieuwe webplatform. Gebruiksvriendelijkheid stond dan ook hoog aangeschreven op ons wensenlijstje.

Momenteel loopt nog niet alles vlot. Sommige toegangen moeten nog correct gezet worden, gegevens vanuit het verleden moeten nog nagekeken worden, etc. maar we stellen alles in het werk om deze technische probleempjes zo snel als mogelijk op te lossen.

Alvast veel plezier met het ontdekken van deze nieuwe site.

INFO: Kristof Diddens, tel. 02 507 01 37

 

Op dinsdag 21 mei 2013 vindt de algemene vergadering van het Vlaams Welzijnsverbond plaats. We nodigen prof. Paul Verhaeghe uit voor een kritische reflectie op het thema ‘Ondernemen in welzijn’. Eveneens wordt het boek naar aanleiding van dit thema voorgesteld.

Het Vlaams Welzijnsverbond werkt rond het thema ‘Ondernemen in welzijn’ en rondt dit thema af op de algemene vergadering. Prof. Paul Verhaeghe brengt een reflectie. Paul Verhaeghe is klinisch psycholoog, psychoanalyticus en is hoogleraar aan de Universiteit Gent. Recent bracht hij het boek ‘Identiteit’ uit. We citeren een passage uit dit boek: “Tegenwoordig overheerst de overtuiging dat iedereen het in het leven kan (en moet) maken, en dat iedereen zelf verantwoordelijk is voor zijn welslagen of falen. Voor ouders betekent dit een bijkomende last, want zij moeten boven op hun eigen plicht tot succes er ook nog een het slagen of mislukken van hun kinderen bij nemen. Een kind dat het slecht doet op school is een regelrechte ramp én een persoonlijk falen. Geen wonder dat elk (pseudo)medisch label in dank aanvaard wordt – het is een ziekte, ik kan er niets aan doen.”

Deze algemene vergadering gaat door op dinsdag 21 mei 2013 in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel (makkelijk bereikbaar met openbaar vervoer). Hou alvast deze datum vrij! De uitnodiging en inschrijvingsmodaliteiten volgen later.

INFO: Frank Cuyt, tel. 02 507 01 38

 

Perspectief 2020, het plan van minister Vandeurzen voor personen met een handicap, maakt van de sector een continue bouwwerf. We komen nu in een cruciale fase: de persoonsvolgende financiering moet immers in een decreet worden gegoten in 2013.

Het meest ambitieuze en omvattende project van Perspectief 2020 is de invoering van een persoonsvolgende financiering. Wij zijn voorstander, niet als doel, maar als hefboom naar vraaggestuurde ondersteuning. Echte vraagsturing kan maar als initiatiefnemers niet aan handen en voeten gebonden zijn aan regels. Regelluwte moet dus een essentieel kenmerk zijn van het nieuwe financieringskader. De kwaliteit van de ondersteuning moet voorop staan. Het betekent dat er voldoende middelen op maat van de zorgzwaarte en volgens de echte zorgvraag worden toegekend. De toekomst zal er ook voor de voorzieningen heel anders uitzien. We zullen evolueren naar door het VAPH erkende dienstverleningscentra. De oude erkenningsvormen en vaste capaciteiten zullen verdwijnen. Dienstverleningscentra zullen een gedifferentieerd aanbod bieden aan mensen met een persoonsvolgende voucher. Ze realiseren zo inclusief mogelijke oplossingen voor personen met een handicap, in samenwerking met het eigen netwerk, met reguliere diensten en met andere voorzieningen of diensten binnen of buiten de sector. Zeer gespecialiseerde residentiële zorg in aparte settings zal voor een aantal mensen noodzakelijk blijven. Ook de manier waarop de overheid infrastructuur betoelaagt, zal wijzigen, om nog te zwijgen van de hele zorgregie.

Over de persoonsvolgende financiering is al vaak gediscussieerd. We hebben het PGB experiment gehad, de invoering van het zorgzwaarte-instrument en het puntensysteem in DIO. We kennen de multifunctionele centra met hun regelluw kader en een beheersovereenkomst. Stukjes van de puzzel…

Tijd nu om de puzzel echt te leggen! Laat het grote kader duidelijk worden. Gedaan met nog nieuwe kleine tussenstappen. In 2013 zullen de contouren van de persoonsvolgende financiering in een decreet worden gegoten, zo blijkt uit de beleidsbrief van minister Vandeurzen. In 2014 zal dan gewerkt worden aan uitvoeringsbesluiten, om over te gaan tot echte implementatie vanaf 2015.

Wij weten dat een cruciale periode aanbreekt. Moeilijke knopen zullen worden doorgehakt. Maar er is geen weg terug. Voorzieningen leven al een hele tijd met onzekerheden. Waar gaan we naartoe? Hoe kunnen we ons voorbereiden op de toekomst? Daar moet een antwoord op komen. We roepen de overheid op tot een zorgvuldig overleg met alle stakeholders en een goede communicatie !

INFO: Diane Serneels, tel. 02 507 01 26

 

Voor de 13^de maal analyseerden het Vlaams Welzijnsverbond en Belfius de financiële toestand van de sector ondersteuning van personen met een handicap in Vlaanderen. We hebben gegevens verzameld van 107 voorzieningen of ruim 61% van de totale sector. De representativiteit van deze financiële analyse is dus meer dan behoorlijk en laat toe om uitspraken te doen die gelden voor de hele sector.

De sector ondersteuning van personen met een handicap wordt gekenmerkt door een gezonde balansstructuur met veel eigen vermogen en een positief bedrijfskapitaal. Toch moeten we opmerken dat de financiële schuldgraad jaar na jaar toeneemt door de gewijzigde VIPA-regelgeving. Positief is de afname van de openstaande vorderingen t.o.v. van het Vlaams Agentschap, ook al bedragen deze voor de steekproef nog steeds circa 46 miljoen euro.

Het werkingsresultaat komt ook meer en meer onder druk. Door de niet-indexering van de werkingsmiddelen en een aantal bijkomende kosten – zoals de cao woon-werkverkeer, kosten voor pensioenen door de vergrijzing van het personeel, kosten voor dienstverplaatsingen in o.a. MFC – neemt het aandeel van de personeelskosten opnieuw toe. De verwachting is dat het werkingsresultaat de komende jaren nog verder zal dalen, aangezien de sector door de derde niet-indexering van de werkingsmiddelen in 2013 reeds voor meer dan 10 miljoen euro aan werkingsmiddelen misloopt. Hoe en waar de sector deze verminderende inkomsten kan compenseren is nog niet duidelijk.

Tot slot signaleren we ook de achteruitgang van de ouderdomsindicator, die al enkele jaren aan de gang is. Het huidige investeringsritme volstaat m.a.w. niet om de veroudering van de infrastructuur tegen te gaan en moet opgekrikt worden om de continuïteit en de kwaliteit van de dienstverlening te verzekeren.

INFO: Steven De Looze, 02 507 01 22

 

Gedurende een periode van zes maand hebben De Valier vzw in Liedekerke en Huize Eigen Haard vzw in Aarschot gewerkt aan het verkleinen van hun ecologische voetafdruk bij het bereiden van warme maaltijden. Beide voorzieningen, actief in de sector personen met een handicap, werden begeleid door Ecolife en Velt bij het verduurzamen van hun maaltijden. Kleinere vleesporties, meer vegetarische alternatieven, meer seizoensgroenten en ingrediënten uit eigen streek waren de sleutels voor de vermindering van de milieu-impact van de keukens met 10%. Daarmee wordt aangetoond dat het, ook in grootkeukens, haalbaar is om te werken aan een gezondere en meer milieuvriendelijke voeding.

De genomen maatregelen waren in de beide keukens gelijklopend en heel eenvoudig: 20 gram minder vlees, een extra aanbod aan vegetarische schotels en 20% meer verse seizoensgroenten. De ondersteuning van Ecolife en Velt, dankzij de financiële steun van de provincie Vlaams-Brabant, bestond uit een stap per stap benadering met een heel wat informatie, een nulmeting van de voetafdruk van de weekmenu, een praktische workshop met een kok, een demonstratie van leveranciers, de opmaak van een actieplan, een engagementsverklaring en de communicatie naar bewoners en medewerkers.

Rekening houdend met de korte duur van het project, is de conclusie dat het, ook in zorgvoorzieningen, niet zo moeilijk is te werken aan duurzame en gezonde voeding. Eenvoudige veranderingen leveren al snel resultaten op. Het is aan elke grootkeuken om te bekijken hoever ze daarin wil gaan. In de wetenschap dat een derde van onze ecologische voetafdruk verbonden is aan onze eetgewoonten, lonen die inspanningen de moeite.

INFO: Kathleen Straetmans (De Valier vzw) en Marc Van Weddingen (Huize Eigen Haard vzw)  

 

De woningnood voor personen met een visuele, auditieve, mentale of fysieke beperking is groot. Te groot voor een overheid die al sterk onder begrotingsdruk staat. Daarom wil Inclusie Invest de nood aan zorg loskoppelen van de nood aan gebouwen.  Samen met de overheid en de zorgsector willen ze met iedereen die maar wil, investeren in aangepaste woningen voor mensen met een beperking.

Omdat de nood aan aangepaste woningen groot is, richtten enkele geëngageerde ouders samen met de zorgsector Inclusie Invest op. Inclusie Invest is een coöperatieve vennootschap die huizen bouwt aangepast aan de specifieke noden van personen met een beperking. Dit zijn degelijke energiezuinige woningen voor een haalbare huurprijs, dicht bij het bestaande, sociale en familiale netwerk.

Inclusie Invest heeft plannen én goedkeuringen. Het enige dat ontbreekt, is kapitaal. “En dat willen we ophalen in de maatschappij. Concreet zoeken we mensen die samen met de overheid en de zorgsector op een veilige manier willen investeren in aangepaste woningen voor mensen met een beperking.”, zegt Wim Bijnens, coördinator van Inclusie Invest.

Intekenen op een aandeel kost 2.000 euro. In ruil krijgen investeerders een bruto dividend-rendement van ongeveer 1,5% - dit is vergelijkbaar met de opbrengst van een spaarboekje - én een goed gevoel als flinke bonus. De bouwplannen voor de eerste 5 woonvormen zijn klaar. Er komt er één in elke Vlaamse provincie. Zo streeft Inclusie Invest ernaar om tegen 2020 alvast 1.200 mensen met een beperking te huisvesten.

Willy Verbeek, bestuurder, formuleert het zo: “We streven niet naar maximalisatie van de winst, maar naar een maximalisatie van het maatschappelijke rendement.”

INFO: http://inclusieinvest.prezly.com/

 

December: wintermaand en ook Soep op de stoep-maand! Warme soep. Lekker, gezond en een warm gebaar dat niet veel moeite kost. Dat is de basis van ‘Soep op de stoep’, dat ieder jaar in december herhaald wordt, georganiseerd door Welzijnszorg. Het Vlaams Welzijnsverbond en Zorgnet Vlaanderen steunen de actie, jij ook?

Welzijnszorg vzw bestrijdt armoede en sociale uitsluiting in Vlaanderen en Brussel. Hiervoor zetten zij jaarlijks een grootschalige informatiecampagne op telkens vanuit een andere invalshoek.
Zij steunen armoedeprojecten en trekken politici aan de mouw als de rechten van sociaal kwetsbare mensen op de helling komen te staan. Zij geven vormingen aan organisaties en verenigingen waardoor  hun werking toegankelijker wordt voor mensen in armoede. Eveneens ontwikkelen ze educatief materiaal om de armoedeproblematiek bespreekbaar te maken in de klas. Dit jaar heet de campagne ‘Armoede verjaart niet’, waarbij ze de armoede bij ouderen aankaarten.

Het Vlaams Welzijnsverbond en Zorgnet Vlaanderen, in samenwerking met Horeservi Catering, ondersteunen deze actie en nemen actief deel aan ‘Soep op de stoep’. Op 18 december 2012 verkopen wij soep ten voordele van de armoedebestrijding, de kernopdracht van Welzijnszorg. Heb je zin om je steentje bij te dragen, kom dan zeker langs tussen 11u en 14u voor een lekkere kom warme soep in de Guimardstraat 1 en in de Handelsstraat 82 te 1040 Brussel. Of heb je zin om zelf deel te nemen met je organisatie aan ‘Soep op de stoep’? Neem dan zeker een kijkje op www.soepopdestoep.be!

 

INFO: Fanny De Langhe, tel. 02 507 01 39

 

Het oktober-novembernummer van het Tijdschrift voor Welzijnswerk ( jg. 36, nr. 327, oktober-november 2012) bevat weer interessant materiaal voor ieder die even over de grens van de eigen sector wil kijken.

In het edito: “Van een openbare biecht en het verzwegen leed van de slachtoffers…” staat Fons GEERTS stil bij de situaties van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag die overal in de samenleving maar blijven opduiken, en pleit hij ervoor om vooral de slachtoffers niet te vergeten…

Viviane SORÉE bekijkt in een eerste bijdrage hoe het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van Personen met een Handicap kan bijdragen tot meer kwaliteit van bestaan. Ze kadert haar bijdrage in een visie op een inclusieve samenleving en onderzoekt hoe de noties kwaliteit van zorg en kwaliteit van bestaan hierin meespelen. Tot slot geeft ze enkele aanbevelingen voor de implementatie van het Verdrag.

In het artikel “Zorgen voor een kwetsbare, thuiswonende oudere: warmte en conflict in de relatie tussen mantelzorgers en ouderen” bespreken Bram VERMEULEN, Nele SPRUYTTE en Anja DECLERCQ hoe kwetsbare, thuiswonende ouderen en hun mantelzorgers het met elkaar kunnen vinden, ze gaan na welke factoren de kwaliteit van hun huidige onderlinge relatie beïnvloeden en hoe een goede onderlinge relatie tussen kwetsbare ouderen en mantelzorgers kan ondersteund worden.

Jole LOUWAGIE en Koen GEVAERT pleiten in hun bijdrage “Verontrusting: een zaak van iedereen” voor het gepast omgaan met verontrustende situaties in de Integrale Jeugdhulp, zeker als hulpverleners over de sectoren heen moeten samenwerken.

Buurtvervlechting is een methodiek waarbij mensen in een buurt of regio gestimuleerd worden om de eigen capaciteiten in te zetten voor andere buurtbewoners en vice versa. Ook voor mensen met een beperking geldt dit, zo stelde de vzw Tordale. Anderhalf jaar na de opstart van een project hierover, deed de Hogeschool Gent een tussentijdse evaluatie. In het artikel “Buurtvervlechting, een oud recept met frisse kruiden?” geven Griet PITTELJON, Anne DEKKERS en Joke ROELS uitleg bij het project en de eerste onderzoeksresultaten.

In het laatste artikel “Over de zin van de etikettendiscussie bij ADHD. Met een persoonlijke bijdrage tot het debat” wil Ilja VAN PEEL een stem geven aan volwassenen met een ‘etiket’.

Verder vind je de gebruikelijke rubrieken (Lezerskring, Ethiek en Zingeving, Kort genoteerd, Publicaties en Agenda) ook weer terug in dit nummer.

Een los nummer van het Tijdschrift kost 6,36 euro en kan via mail besteld worden bij Sabine Van Kogelenberg. Voor inhoudelijke bijdragen neemt u contact op met Fons Geerts, tel. 02 507 01 29.

 

Naar aanleiding van het emeritaat van prof. Frans Lammertyn, organiseerden de Faculteit Sociale Wetenschappen, het Centrum voor Sociologisch Onderzoek en de gepromoveerden van prof. Lammertyn op vrijdag 16 november 2012 het colloquium ‘De zorg voor welzijn. Het Vlaams welzijnsbeleid op de rooster.’ Het afscheid van prof. Lammertyn werd er gevierd en er vond ook een geanimeerd debat plaats, waar Frank Cuyt aan deelnam.

In 1996 schreef prof. Frans Lammertyn het artikel ‘De zorg voor welzijn: actuele antwoorden op oude vragen’ (Kluwer Welzijnsgids, afl. 19), een tijdsdocument waarin hij de belangrijkste nieuwe trends in het Vlaams welzijnsbeleid schetst. Anno 2012 blijken heel wat ‘nieuwe antwoorden’ nog steeds brandend actueel.

Koen Hermans leidde het colloquium in en blikte terug op 15 jaar welzijnsbeleid. Hij daagde het discussiepanel uit om stil te staan bij de belangrijkste verwezenlijkingen in het welzijnsbeleid van de afgelopen 15 jaar, en de nieuwe uitdagingen die zich aankondigen. Het panel bestond uit Agnes Bode (Familiehulp), Frank Cuyt (Vlaams Welzijnsverbond), Ludo Fret (Alert, Pluralistisch Overleg Welzijnswerk), Herman Janssens (KVG), Luc Martens (oud-minister van Welzijn), Inge Vervotte (Emmaüs, oud-minister van Welzijn). Moderator was Guy Tegenbos.

Frank Cuyt vermelde enkele successen van het welzijnsbeleid. Zo werden o.a. de verdere professionalisering en de goede loon- en arbeidsvoorwaarden aangehaald. Toch werd er ook even stilgestaan bij enkele zaken waarvan we gehoopt hadden verder te staan. Denk maar aan de betere toegankelijkheid (cfr. wachtlijsten), aan het creëren van regelluwte, meer homogene bevoegdheden, … Frank Cuyt gaf ook nog enkele doordenkers mee. Hij vermeldde dat onwelzijn en ziekte ook sociale problemen zijn, dat ons uitgebreid sociale zekerheidssysteem toch de kinderarmoede niet kan wegwerken en dat ons toponderwijs ook ‘losers’ en cliënten voor de welzijnssectoren maakt.

Na het debat werd het emeritaat van prof. Lammertyn gevierd. In aanwezigheid van zijn familie, vele andere professoren, en tal van genodigden uit het werkveld en de universitaire wereld hield prof. Lammertyn zijn afscheidscollege. Hij gaf een mooi overzicht over de evoluties in de samenleving en in het welzijnsbeleid. Nadien werd hem hulde gebracht voor zijn jarenlange werk aan de universiteit.

INFO:Fanny De Langhe en Hilde Verstricht, tel. 02 507 01 39

Colofon

De Facto is een gratis nieuwsbrief van het Vlaams Welzijnsverbond vzw en verschijnt minstens 10 maal per jaar.

Alle leden en andere geïnteresseerden kunnen inschrijven op deze elektronische nieuwsbrief en kunnen zich ook ten allen tijde uitschrijven door een mailtje te sturen naar onderstaand e-mailadres.

Eindredactie: Fanny De Langhe en Frank Cuyt

Verantwoordelijk uitgever: Jan Renders

Vlaams Welzijnsverbond, Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Tel. 02 511 44 70, fax 02 513 85 14, e-mail: post@vlaamswelzijnsverbond.be